ΣΔΕ Πάτρας – Επίσκεψη στο Ιστορικό Καταφύγιο
Στα τέλη Οκτωβρίου 2025 εκπαιδευόμενοι και εκπαιδευτικοί του ΣΔΕ Πάτρας, καθώς και των 2 Εκτός Έδρας Τμημάτων (Βάρδας και Χαλανδρίτσας) είχαν τη μοναδική ευκαιρία να επισκεφθούμε το ιστορικό καταφύγιο της Πάτρας, που βρίσκεται κάτω από τα Υψηλά Αλώνια. Το ιστορικό καταφύγιο της Πάτρας αποτελεί για άλλη μια χρονιά ένα από τα σημεία αναφοράς των εκδηλώσεων για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από την απελευθέρωση της Πάτρας από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής.
Το καταφύγιο εκτιμάται ότι κατασκευάστηκε λίγα χρόνια πριν από την έναρξη του πολέμου και αποτελείται από τρεις διαδρόμους (στοές), που συνδέονται μεταξύ τους σε σχήμα «Π», μήκους 39.13 μέτρων, 30.10 μέτρων και 39.50 μέτρων αντίστοιχα και πλάτους 2 μέτρων. Τα άκρα των δύο μεγαλύτερων και παράλληλων στοών αποτελούν εισόδους από τον δρόμο. Εσωτερικά, σε διάφορα σημεία παραπλεύρως των στοών, υπάρχουν πέντε μικροί θάλαμοι από 5 έως 8 τ. μ. ο καθένας. Το συνολικό εμβαδόν του καταφυγίου είναι περίπου 210 τ. μ., ενώ το μέγιστο ύψος του είναι 2.20 μέτρα. Οι τοίχοι είναι κατασκευασμένοι από πέτρα, οι τοξωτές οροφές από κεραμικά στοιχεία (συμπαγή τούβλα) και οι δύο είσοδοί του έχουν σιδερένιες πόρτες με καμάρα σε ημικυκλικό τόξο. Στο καταφύγιο δε φαίνεται να υπήρχαν υδραυλικές εγκαταστάσεις, όπως στα μεγαλύτερα καταφύγια της Αθήνας, ενώ διατηρούνται παλαιές εγκαταστάσεις φωτισμού.
Νιώσαμε πραγματικά δέος βλέποντας το μοναδικής ιστορικής σημασίας αρχειακό και επετειακό υλικό που φιλοξενείται εκεί, μέσα από το οποίο αναδεικνύονται στιγμές από τον βομβαρδισμό της Πάτρας κατά την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα δεινά της κατοχής και την απελευθέρωση. Να θυμίσουμε εδώ ότι η Πάτρα υπήρξε το πρώτο θύμα του ελληνοϊταλικού πολέμου. Όλα ξεκίνησαν στις 9.30 το πρωί όταν η ιταλική αεροπορία άρχισε να ρίχνει βόμβες από ύψους 200 μόλις μέτρων εναντίον των συγκεντρωμένων στους δρόμους και στις πλατείες έκπληκτων πολιτών που στην αρχή πίστεψαν πως πρόκειται για ελληνικά αεροπλάνα. Οι περιοχές που επλήγησαν ήταν η Τριών Ναυάρχων, οι οδοί Γούναρη, Αγίου Ανδρέου, Ρήγα Φεραίου κ.λπ., καθώς και η συνοικία του Αγίου Διονυσίου, στην οποία διέμεναν και οι Ιταλοί της Πάτρας. Η εφημερίδα “Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ” στις 29 Οκτωβρίου 1940 χαρακτηρίζει την επίθεση αυτή ως “άνανδρο βομβαρδισμό κατά αμάχου πληθυσμού”.
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τον Αντιδήμαρχο Πολιτισμού, Προγραμματισμού και Δημοτικής Περιουσίας, κ. Αγγελή Αποστόλη, που δέχτηκε να μας ξεναγήσει στο μοναδικής ιστορικής σημασίας καταφύγιο εκτός των ωρών λειτουργίας του (καθημερινά 10.00 π. μ. με 13.00) και μάλιστα 3 φορές, λόγω του μεγάλου αριθμού των εκπαιδευομένων του σχολείου μας που ανταποκρίθηκαν στη δράση-επίσκεψη.